گزینه های چین برای مقابله با آمریکا در جنگ تعرفه ها

دولت آمریکا تهدید کرده که جنگ تجارتی خود را با چین تشدید خواهد کرد. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا گفته است که ارزش کالاهای مشمول تعرفه، در جمع بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار یعنی تقریبا معادل ارزش کل کالاهای صادراتی چین به آمریکا در سال گذشته خواهد بود.

از آنجا که ارزش واردات چین به آمریکا حدود ۴ برابر صادرات آمریکا به چین است، اقدامات تلافی جویانه چین از راه های بازرگانی محدود است. لذا چین می تواند از ۶ حربه دیگر با تعرفه‌های وضع شده آمریکا مقابله کند.

اقدام علیه شرکت‌های آمریکایی
جولین اونز- پریچارد، از شرکت کاپیتال اکونومیکز می‌گوید میزان فروش شرکت‌های آمریکایی در داخل چین نزدیک به ۳۰۰ میلیارد دلار است، به همین جهت این شرکت‌ها می‌توانند یک هدف بالقوه برای چین باشند. او به شرکت هایی مانند اَپل اشاره می‌کند که فروش و فعالیت های قابل توجهی در چین دارند.

به گفته اونز-پریچارد، چین می‌تواند کار را برای شرکت‌های آمریکایی مشکل کرده و با کُند کردن روند ترخیص کالاهای وارداتی این شرکت ها از گمرک، تاخیر در دادن یا ندادن ویزا و بازرسی از لحاظ سلامتی و بی خطر بودن کالاهای وارداتی، فعالیت های یک شرکت را به طور موقت تعطیل کند.

جولیا ونگ، از بانک اس اچ بی سی، می‌گوید گزینه‌های دیگری هم که کمتر محسوس خواهند بود، وجود دارد. شرکت‌های آمریکایی ممکن است در مقایسه با شرکت‌های اروپایی و ژاپنی کمتر از اقدامات چین برای آزادی استفاده از بخش خدمات این کشور (در بخش‌هایی مانند امور مالی و خدمات پزشکی) بهره مند شوند.

گی هافبوئر، از انستیتوی پیترسون برای اقتصاد بین المللی، در واشنگتن می‌گوید: "چین شرکت‌های آمریکایی را که از آنها چندان حمایتی نمی‌شود انتخاب می کند و آنها را مشمول انواع مقررات بروکراسی قرار می‌دهد."

ولی او اضافه می‌کند از آنجا که شرکت‌های آمریکایی به رشد اقتصادی چین کمک می‌کنند، چنین سیاستی به ضرر اقتصاد چین تمام خواهد شد.

محدود کردن سفر گردشگران چینی به آمریکا
اگر چه آمریکا دارای کسری قابل توجه تراز بازرگانی با چین است، ارزش خدماتی که به چین می‌فروشد بیشتر از مقداری است که از این کشور خریداری می‌کند. مازاد تراز این خدمات در سال ۲۰۱۶ معادل ۳۸ میلیارد دلار بود.

بخشی از این مازاد، به دلیل پولی است که توریست‌های چینی در خارج از کشور خرج می‌کنند. در سال ۲۰۱۶ بیش از ۱۳۰ میلیون چینی به خارج سفر کردند. این توریست‌ها که به کشورهای دور دست از جمله آمریکا رفته بودند، حدود ۲۶۰ میلیارد دلار خرج کرده بودند.

از این رو چین می‌تواند سفر اتباع خود به آمریکا را محدود کند. این اولین باری نخواهد بود که چین دست به چنین اقدامی خواهد زد. سال گذشته چین در اعتراض به کره جنوبی که اجازه استقرار سیستم دفاع موشکی آمریکا را در خاکش داده بود، فروش تورهای مسافرتی به کره جنوبی را برای آژانس های هواپیمایی ممنوع کرد.

ولی بعضی ها معتقدند اجرای چنین تصمیمی بیش از حد مختل کننده خواهد بود. آقای هافبوئر می گوید چینی ها از این تدابیر لطمه سنگینی خواهند خورد.

کاهش ارزش پول رایج
کاهش ارزش یوآن، واحد پول چین به افزایش صادرات این کشور کمک خواهد کرد زیرا برای کشورهای وارد کننده، کالاهایی که از چین می‌خرند ارزانتر تمام خواهد شد و جبران افزایش قیمت‌های ناشی از تعرفه های آمریکا را خواهد کرد.

تحلیلگران می‌گویند این واقعیت که در جریان سقوط اخیر یوآن، بانک مرکزی چین مداخله نکرد، نشان می‌دهد که این بانک در حال حاضر همه چیز را به نیروی بازار واگذار کرده.

این تحلیلگران اضافه می‌کنند از آنجا که ارزش یوآن در برابر دلار در طی یک سال به پایین ترین سطح رسیده بود، بانک مرکزی دلیلی برای مداخله ندیده است.

اونز-پریچارد، می‌گوید به طور واضح تمایلی برای تضعیف یوآن دیده می شود تا از تاثیر تعرفه ها کاسته شود ولی در حال حاضر نباید انتظار کاهش قبل ملاحظه ارزش یوآن را داشت.

فروش اوراق قرضه دولتی آمریکا
چین صاحب بیش از یک تریلیون دلار از اوراق قرضه دولتی آمریکاست که سبب شده عده‌ای نگران نفوذ چین بر اقتصاد آمریکا شوند.

ولی فروش مقدار زیادی از این اوراق به چین لطمه خواهد زد چون سبب خواهد شد ارزش بخشی از دارایی‌هایش که مقدارش قابل توجه است، کاهش یابد و ناچار شود به آن دسته از بازارهای خارجی اوراق قرضه که نقدینگی کمتری دارند، روی آورد.

علاوه بر این، تاثیرمنفی این فروش بر آمریکا احتمالا محدود خواهد بود چون اوراق قرضه آمریکایی را که چین فروخته سایر کشورها خریداری خواهند کرد.

آقای نومارا، در یک گزارش پژوهشی می‌نویسد بعید به نظر می‌رسد که چین در صدد فروش این اوراق برآید. کاهش ارزش اوراق قرضه آمریکایی به ضرر چین تمام خواهد شد چون سرمایه گذاری مجدد دلارهای به دست آورده به نحو معقول، برایش بسیار دشوار خواهد بود.

اخلال در مذاکرات با کره شمالی
آقای ترامپ گفته است که ممکن است چین در تلاش های آمریکا برای برچیدن تسلیحات هسته ای کره شمالی مداخله کند.

او اخیرا در توییتی نوشت شخص او به این که کیم جونگ-اون به توافقی که با آمریکا کرده احترام خواهد گذاشت اعتماد دارد ولی اضافه کرد: "از طرف دیگر چین ممکن است به دلیل موضع ما در قبال تجارت با چین، فشار منفی بر این توافق وارد کند. امیدوارم اینطور نباشد."

انستیتوی پیترسون برای اقتصاد بین المللی، اخیرا نوشت که چین در جنگ تجارتی دارای سلاح های مهمی است و می‌تواند در جاهایی خارج از دنیای اقتصادی از این اهرم‌ها استفاده کند.

آقای هافبوئر، از پژوهشگران این انستیتو می‌گوید این کارتی است که چین به آسانی می‌تواند بازی کند- این که به کره شمالی بگوید مذاکرات را به تأخیر بیاندازد. ولی او اضافه می‌کند که عیب بزرگ چنین اقدامی تبدیل یک مناقشه بازرگانی به یک مناقشه ژئوپولیتیک در ابعاد نامعلوم است.

تمرکز بر اقتصاد داخلی
چین می‌تواند با مطمئن شدن از این که ابزار لازم برای رشد اقتصادی در شرایط دشوارتر را دارد و نیز گسترش روابط بازرگانی و سرمایه گذاری با سایر کشورها، بر رشد اقتصادی داخلی خود تمرکز کند.

آقای اوانز-پریچارد می‌گوید برای چین "بهترین گزینه" آمادگی برای تکیه کردن بر اقتصاد است. او خاطر نشان می‌سازد نشانه‌هایی دیده شده مبنی بر این که اقدامات قبلی برای آهسته کردن آهنگ رشد وام‌ها و مهار میزان بدهی‌ها هم اکنون در حال تغییر است.

جولیا ونگ، از بانک اچ اس بی سی، می‌گوید چین برای توسعه بازرگانی با کشورهای دیگری که جایگزین آمریکا خواهند شد، تلاش خواهد کرد. اخیرا چین میزبان مقامات اتحادیه اروپا بود و در باره تجارت آزاد با این مقامات گفتگو کرد.

جولیا ونگ می افزاید: "به نظر من چین از چند سال قبل در صدد متنوع بودن روابط تجاری و سرمایه گذاری با کشورهایی به جز آمریکا بوده و تردیدی نیست که اکنون این تلاش‌ها افزایش خواهد یافت."