حریم خصوصی؛ چالش جدید اپ های ایرانی

میزان دسترسی اپ‎های مختلفی که مورد استفاده کاربران قرار می‎گیرد، به اطلاعات شخصی آنان بحث داغی را در مورد حریم خصوصی افراد بین کاربران دامن زده است؛ موضوعی که باعث واکنش‎هایی هم از سوی برخی شرکت‎های ارائه‌دهنده خدمات آنلاین شده است.

 ماجرا از فیلتر‌شدن اپلیکیش «ویز» و پیام اسنپ به کاربران برای حذف آن شروع شد اما دامنه وسیع‎تری پیدا کرد. در یک مورد ویدئویی از سوی سایت روزآروز از قول یک هکر منتشر شد که نشان می‏داد اپلیکیشن اسنپ دسترسی‎هایی را تعبیه کرده که مورد نیاز این اپ نیست و می‎تواند همه اطلاعات گوشی کاربرانی که این برنامه را نصب کرده‎اند، در اختیار بگیرد. هر چند دامنه این مسئله صرفا محدود به اسنپ نیست و چنین مسائلی در مورد بسیاری از اپ‎های  دیگر مطرح شده است. 

کاربران این اپ‎ها در گروه‎های تلگرامی و شبکه‎های مجازی نظرات مختلفی در این‌باره ارائه داده‎اند. برآیند نظرات آنان این است که حفظ حریم خصوصی مسئله‎ای است که باعث اعتماد کاربر به ارائه‌دهنده سرویس می‏شود. چنانچه این مورد رعایت شود، ممکن است کسی متوجه آن نباشد و حتی امری طبیعی و متداول تلقی شود. اما اگر استارت‌آپی که در اکوسیستم  هم الگوست و هم مردم آن را به عنوان نماینده مجموعه‎های فناور‌محور می‎شناسند، متهم به نقض حریم خصوصی شخصی افراد شود، ممکن است ضربه‎ای جبران‌ناپذیر به اعتماد عمومی کاربران به همه مجموعه‎های فناور‌محور وارد شود. به باور عموم کاربران، وقتی مجموعه‎های بزرگی مانند اسنپ، تپ‌سی و ... در اکوسیستم استارت‌آپی کشور با چنین اتهامی مواجه باشند، می‎تواند تاثیری مخرب روی روندهای استارت‌آپی در کشور بر جای بگذارد. 

به طور کلی آنچه در فضای مجازی در این باره در میان کاربران مشاهده می‎شود، تکاپوی آنان برای دریافت جواب مستند به این مسئله است که آیا اپ‎های ایرانی واقعا بیشتر از آنچه نیاز است، دسترسی به اطلاعات کاربران دارند؟ پاسخ‎ها هم متفاوت است. برخی ‌کاربران در این باره بر این باورند که دسترسی اپ‌های ایرانی به اطلاعات کاربران آنقدرها هم زیاد نیست و با استانداردهای اروپایی چندان فاصله ندارد. برخی دیگر هم موضوع اعتماد را پیش می‎کشند و بر این باورند که بسیاری از این نگرانی‎ها به دلیل شایعاتی است که مطرح می‎شود و استارت‌آپ‎ها امنیت اطلاعات کاربران خود را به خطر نخواهند انداخت و البته برخی دیگر هم بر این اعتقاد هستند که این دسترسی‎ها زیاد است و باید در این زمینه بازنگری شود. 

آنچه در فضای مجازی در این باره در میان کاربران مشاهده می‎شود، تکاپوی آنان برای دریافت جواب مستند به این مسئله است که آیا اپ‎های ایرانی واقعا بیشتر از آنچه نیاز است، دسترسی به اطلاعات کاربران دارند؟ پاسخ‎ها هم متفاوت است 

 

اپلیکیشن اسنپ در این‌باره روز پنجشنبه جوابیه‎ای صادر کرد. در این اطلاعیه آمده است: ‌در مورد دسترسی به موقعیت مکانی (Location): تیم توسعه اندروید اسنپ ‌اجازه دسترسی به موقعیت‌‌تان را می‌خواهد تا بتواند موقعیت دقیق شما را به همراه اعلام کند. به این ترتیب، شما و همراه در هر سفر راحت‌تر می‌توانید یکدیگر را پیدا کنید. 

دسترسی به فون (Phone): این دسترسی برای اجرای راحت و سریع کدهای USSD و شارژ از طریق آنها به صورت اختیاری از شما گرفته می‌شود. 

دسترسی به حساب کاربری اسنپ (Account Manager): تیم توسعه اندروید ما از دسترسی Get_Accounts استفاده می‌کند. گوگل از اندروید۶ به بعد این دسترسی را زیرمجموعه Contacts قرار داده است. این سوءتفاهم به وجود آمده که دسترسی به Contacts یعنی دسترسی به فهرست مخاطبان و شماره‌های کاربران؛ اما همانطور که گفتیم تیم توسعه اندروید از دسترسی به حساب کاربری اسنپ برای ذخیره استاندارد اطلاعات حساب اسنپ در گوشی کاربران استفاده می‌کند.

 برای مدیریت امن و استاندارد حساب کاربری اپلیکیشن مسافر اسنپ از مدیریت حساب کاربری سیستم‌عامل اندروید استفاده می‌شود. برای اطمینان خاطر از عدم دسترسی اپلیکیشن اسنپ به سایر حساب‌های کاربری شما، باید بگوییم در سیستم‌عامل اندروید، زمانی که یک اپلیکیشن بخواهد به حساب کاربری اپلیکیشن دیگری روی گوشی یک کاربر دسترسی پیدا کند، این سیستم‌عامل کاربر خود را با ارسال یک پیغام از این موضوع مطلع می‌سازد. 

ما اجازه این دسترسی‌ها را می‌خواهیم تا بتوانیم سرویس بهتری به شما ارائه دهیم. در اندروید ۶ به بعد می‌توانید این دسترسی‌ها را فعال یا غیرفعال کنید و در صورت غیرفعال‌سازی آنها، باز هم می‌توانید از اپلیکیشن اسنپ استفاده کنید. در پایان گفتنی است که اسنپ به هیچ‌وجه به حافظه داخلی، گالری، فهرست مخاطبان، شماره تلفن‌ها، اطلاعات حساس و سایر اپلیکیشن‌های شما دسترسی ندارد. ‌مدیر‌عامل تپ‌سی هم در مصاحبه‎ای که با روزنامه شهروند داشته، به نوعی به این مسئله واکنش نشان داده و اطمینان خاطر داده ‌که اطلاعات کاربران محرمانه است و اجازه درسترسی خاص به آن هم نیاز به مجوز قضایی آن هم تحت شرایط خاص دارد. 

البته توضیح اسنپ مجددا با واکنش‌هایی از طرف سایت روزآروز و برخی کاربران فضای مجازی مواجه شده که آن را ناکافی و غیرمستدل می‌دانند. کاربرانی که می‌گویند از قضا بخش‌هایی از توضیح اسنپ نشان می‌دهد که تعداد دسترسی‌هایی که این شرکت از کاربرانش می‌گیرد غیرضروری هستند!

البته فشارها و نقدها در مورد میزان دسترسی‌ها باعث شده تا اتفاقات خوبی هم بیفتد. از جمله اینکه اسنپ اعلام کرده امکان نمایش داده نشدن شماره راننده و مسافر را به زودی رونمایی خواهد کرد.

همچنین پیرو این نیاز، دانشگاه شهید بهشتی و اپراتور اول در قالب پروژه‌ای، سرویسی با نام «بیتل» را برای حفظ حریم شخصی ارائه کرده‎اند که در قالب یک اپلیکیشن‌ اینترنتی، یک شماره موقت مجازی به کاربر اختصاص می‌دهد تا در اپلیکیشن‌های واسطه‌محور مانند تاکسی‌های آنلاین یا مشاوران املاک از آن استفاده کند. به گزارش فارس، برای مثال، در سرویس‌هایی مانند تاکسی اینترنتی اگر مسافر و راننده شماره یکدیگر را نداشته باشند، حفظ حریم شخصی افراد بهبود می‌یابد و از بسیاری از مخاطرات پیشگیری خواهد شد. به این وسیله شماره تلفن شخصی کاربر در اختیار افرادی که نیاز نیست، قرار نمی‎گیرد و کاربر در صورت تمایل شماره خود را برای اقدامات بعدی ارائه می‌دهد.

منبع: شنبه مگ