شناسایی مجرمان با استفاده از DNA

پیشرفت‌های صورت‌گرفته در علم ژنتیک می‌تواند پلیس را در تحلیل‌های ژنتیکی قوی‌تر کند. تکنیک جدیدی که به معرفی آن خواهیم پرداخت، به پلیس این امکان را می‌دهد که اطلاعات جسته‌گریخته‌ی مربوط به DNA افراد را در یک پایگاه داده‌ی قانونی به وب‌سایت‌های مربوط به شجره‌نامه‌ی خانودگی ارتباط دهد. به این ترتیب اطلاعات بیشتری در خصوص ژنتیک افراد با حفظ حریم خصوصی در اختیار پلیس قرار خواهد گرفت.

در اوایل سال جاری، پلیس از یک پایگاه داده که اطلاعات تبارشناسی در آن جمع‌آوری شد، برای پیدا کردن قاتل سریالی معروف گلدن استیت استفاده کرد. در این وب‌سایت، افراد به جستجوی سوابق خانوادگی خود می‌پرداختند؛ بنابراین به کاربران اجازه داده شد تا اطلاعات مربوط به توالی DNA خود را در آن آپلود کنند تا معمای دیگر پرونده‌های جنایی غیر مختومه حل شود. به این ترتیب در همان بازه‌ی زمانی قاتل شناسایی شد.

وجود چنین پایگاه‌های داده‌ای که عموم بتوانند اطلاعات خود را وارد کنند، مورد نیاز بود. زیرا پایگاه‌های داده‌ی قانونی تنها به اطلاعات محدودی دسترسی داشتند. در حال حاضر یک تکنیک جدید این امکان را فراهم کرده است تا این دو پایگاه داده با یکدیگر پیوند داده شوند تا دامنه‌ی اطلاعات پلیس گسترده‌تر شود.

پر کردن یک شکاف
پایگاه داده‌های DNA پلیس ملی ایالات متحده در دسترس پلیس اف‌بی‌آی قرار دارد. این پایگاه داده CODIS نام دارد و تمام اطلاعات مربوط به توالی دی‌ان‌ای را ذخیره نمی‌کند. در عوض تمرکز این پایگاه داده بر روی رشته‌های تکراری داده‌های DNA است. در این داده‌ها، موقعیت جغرافیایی افراد متفاوت است که همین امر می‌تواند به شناسایی آن‌ها کمک کند. در مقابل پایگاه داده‌های عمومی که کاربران مجاز به آپلود اطلاعات ژنتیکی خود در آن هستند، تنوع زیادی از داده‌ها را در خود ذخیره کرده است. با بیشتر بودن این اطلاعات می‌توان نسبت خونی افراد با یکدیگر را به‌طور دقیق‌تری تشخیص داد.

در حالت معمول پلیس اطلاعات و شواهد بسیار کمی از DNA افراد دارد. یانیو ارلیچ از شرکت تبارشناسی ژنتیکی MyHeritage می‌گوید:

پلیس درگیر این معما بود: آیا سیستم CODIS را بر روی DNA اجرا کند یا از تکنیک‌های ماهرانه‌تری استفاده کند؟

نواه روزنبرگ، سرپرست تیم سازنده‌ی CODIS در دانشگاه استنفورد در این خصوص می‌گوید: «یک مدل محاسباتی جدید توانست تا اطلاعات CODIS را به سوابق سلسله‌شناسی افراد ارتباط دهد».

این مدل مبتنی بر این واقعیت است که دو نشانگر ژنتیکی مجزا که بر روی ژنوم‌ قرار می‌گیرند، به ندرت در یک موقعیت مکانی قرار دارند. رشته‌های طولانی‌تر CODIS زیرمجموعه‌ی پایگاه‌های تبارشناسی قرار می‌گیرند. طی آزمایشی که در این روش صورت گرفت، ۳۲ درصد از جفت‌های والد-فرزند و ۳۶ درصد از جفت‌های خواهر-برادر از بین ۸۷۲ داوطلب شناسایی شدند.

ناتالی رام از دانشگاه بالتیمور می‌گوید:

این امکان پیش‌رو می‌تواند به حل معماهای جنایی حل‌نشده کمک کند. ضمن اینکه این مدل می‌تواند اطلاعات خصوصی ژنتیکی ما را پاسخگو باشد.

رام افزود:

در برخی از ایالت‌های آمریکا، قانون اجازه می‌دهد تا پلیس نمونه‌های DNA از افراد غیر جنایتکار را هم به‌دست آورد؛ افرادی که بازداشت یا دستگیر شده‌اند، اما متهم به جرم و جنایتی نیستند. برای مثال، حالتی را در نظر بگیرید که یک معترض توسط پلیس دستگیر می‌شود. پلیس از DNA فرد بازداشتی نمونه‌گیری می‌کند. به این ترتیب پلیس می‌تواند تا سومین نسل از خویشاوندان فرد بازداشتی را در آینده شناسایی کند.

حریم خصوصی ژنتیک
بنا به گفته‌ی روزنبرگ، سیستم قانونی به شکلی طراحی شده است که به حداقل اطلاعات دسترسی دارد و فراتر از هویت فرد واقعیتی را افشا نمی‌کند. در حالی که اطلاعات DNA در وب‌سایت‌های شجره‌نامه می‌توانند ویژگی‌های فیزیکی یا پزشکی افراد را فاش کنند؛ بنابراین برقراری ارتباط بین این دو پایگاه داده می‌تواند اطلاعات بیشتری در خصوص آرایش ژنتیکی افراد در اختیار قرار دهد.

نکته‌ی دیگر این است که جمعیت پوشش‌داده‌شده در پایگاه‌ داده‌های CODIS متعلق به انواع مختلف نژادها و اقلیت‌ها است؛ حال آنکه در پایگاه‌های داده‌ی عمومی، عمده‌ی جمعیت سفیدپوستان نژاد اروپایی هستند. در حال حاضر، در صورت وجود شواهد کافی DNA تکنیک جدید تنها بر روی تشخیص بستگان نزدیک قابل اجرا است. طبق برآوردهای تیم ارلیچ، بیش از نیمی از جمعیت بالغ ایالات متحده با این سیستم جدید قابل شناسایی هستند.

منبع: زومیت